KENNISBANK

Er is niet één manier om een buurtlocatie te runnen. Veel zelfbeheerde locaties zijn niet gestart met een formule of opzet die ze van te voren hebben bedacht. Ze zijn gestart vanuit een behoefte, vraag of noodzaak. Al doende kwamen ze tot een eigen zelfbeheerformule die past bij hun visie, plek en buurt.

Het tot stand komen van een goede zelfbeheerformule is dus een organisch proces, waarin je je eigen manier vindt. Dat vraagt om een flexibele houding. Gelukkig kunnen we wel van elkanders voorbeelden leren en elkaar inspireren.  zodat niet elke zelfbeheerde locatie het wiel opnieuw hoeft uit te vinden. 

Eigenaarschap en bemensing

Gevoelsmatig wordt vaak ervaren dat de locatie ofwel van de buurt, ofwel van de vrijwilligers of ofwel van iedereen is. De meeste zelfbeheerde initiatieven zijn een stichting, maar sommige zijn ook verenigingen of coöperaties. 

Een buurtlocatie beheren is mensenwerk. De ene locatie heeft een bestuur op afstand terwijl het andere een actief meewerkend bestuur heeft. Grotere initiatieven hebben vaak één of meer betaalde beheerders of coördinatoren in dienst, en een schare aan vrijwilligers. Ook bij de leden van Dwarsverband loopt dit ver uiteen, van zonder betaalde functies tot meerdere betaalde functies en van enkele tot meer dan 50 vrijwilligers. Soms worden betaalde functies door personeel ingevuld en soms door zzp’ers.

Activiteiten en bereik

Veel zelfbeheerde locaties organiseren hebben een open inloop op vaste tijden. Bij een speeltuin is dat vanzelfsprekend; bij buurthuizen hangt het er van af of de locatie een huiskamer heeft. In dat laatste geval wordt er ook wel eens een ouderensoos/senioreninloop georganiseerd. Daarnaast organiseren veel buurtlocaties hun eigen activiteiten: evenementen, cultuur, spel en sport, of samen eten. Tot slot is er meestal ook ruimte voor buurtbewoners om hun eigen activiteiten te organiseren, en/of verhuur van ruimtes voor activiteiten of voor vaste diensten voor de buurt. 

Afhankelijk van hoe groot het initiatief is kan zo’n buurtlocatie veel bezoekers trekken. De grotere buurthuizen binnen Dwarsverband kunnen wel 500 bezoekers per maand hebben.

Financiering

Locaties in zelfbeheer hebben over het algemeen geen winstoogmerk en willen hun activiteiten laagdrempelig aan de buurt aanbieden. Sommigen kunnen ruimtes verhuren, en/of baromzet draaien en daarmee enige eigen inkomsten verwerven. Daarnaast wordt vaak gebruik gemaakt van subsidies en fondsen. Dwarsverband leden maken veelal gebruik van Utrechtse gemeentesubsidies zoals de subsidie Welzijnsaccomodatie in Zelfbeheer, of de Sociale Prestatie en Dafondersteuning, of het initiatievenfonds.

Zelf aan de slag: op werkbezoek

Tijdens een werkbezoek kun je een kijkje nemen in de keuken van een andere locatie. Kijk eens rond op onze ledenpagina of houd je oren en ogen open tijdens een van onze bijeenkomsten: bij welke zelfbeheerde locatie zou jij inspiratie willen opdoen?

Maak een afspraak om met een groepje beheerders en bestuurders van jouw locatie op bezoek te gaan. Organiseer een rondleiding met daarna ruimte om vragen te stellen en verder met elkaar in gesprek te gaan.

Onderwerpen en thema’s die tijdens een werkbezoek veelal besproken worden zijn: verhuur, vrijwilligers, rechtsvorm, bestuur, inkomstenstromen, beheer, activiteiten, betrekken van de buurt en communicatie.

    Uit het Dwarsverband

    Wij kunnen je koppelen aan een ander lid, en/of verder ondersteunen. Kijk ook eens of er nog bijeenkomsten gepland staat op onze agenda waar je contacten kan opdoen of ervaringen kan uitwisselen! 

    Hieronder staan verslagen van enkele werkbezoeken die binnen Dwarsverband zijn georganiseerd. De verslagen zijn puntsgewijs weergegeven zodat je er snel de belangrijkste informatie eruit kunt filteren.

    Podium Oost werkbezoek
    Nieuw Rotsoord werkbezoek
    3Generatiecentrum werkbezoek
    De Boeg werkbezoek
    Fort Vreeswijk werkbezoek

    In 2020 deed Dwarsverband een enquête onder de leden over hun zelfbeheerformule, dit zijn de belangrijkste uitkomsten:

    Dwarsverband – Wat opvalt in de enquête zelfbeheerformule (2020, pdf)